David Pieter Kes(s)ler

 

NL

David Pieter is de  zoon van de Amsterdamse Dorus Pieter Kesler en een in Bandung wonende Chinese dame met de naam Tjamlon Nio. Hij is in Bandung geboren op 4 december 1856. Waarom vader Dorus Pieter zich rond 1854 in Bandung vestigt is niet te achterhalen. In 1846 wonen er in het kleine gehucht slechts 9 Europeanen, 13 chinezen en 30 Arabieren. De lokale bevolking telt 11.000 koppen. Het dorpje Ujung Brung Kulon, iets ten westen van Bandung, telt 21 Europeanen, 15 Chinezen, 17 Arabieren en de lokale bevolking telt ruim 18.000 koppen. Wellicht hield Dorus Pieter het niet in het kleffe Batavia. Het klimaat van Bandung is met een gemiddelde hoogte van 2300 voet een stuk aangenamer, met een gemiddelde temperatuur tussen de 17 en 26 graden Celcius, zo´n zeven graden lager dan Batavia. De meest waarschijnlijke reden dat Dorus in Bandung terecht komt zal alles te maken hebben gehad met zijn zakelijke instinct

Het was nog wel een kunst om in Bandung te komen. Bandung groeide pas toen het in 1856 werd aangewezen als zetel van de resident voor de Preanger Regentschappen. Die kwam overigens pas in 1864 daadwerkelijk zijn intrek nemen.  In zijn jonger jaren moet volgens de familieverhalen David Pieters moeder zijn overleden. Dorus Pieter krijgt dan een relatie met haar jongere zuster. Historicus Roel de Neve noemt in zijn genealogie over de familie de Lannoy, de naam Tjamlon Nio als moeder van David Pieter. De naam Len Zie Tjan zou die van haar jongere zuster kunnen zijn. In de regeringsalmanakken van Nederlands-Indië worden de geboorten vermeld van David Pieter op 4 december 1856, Annetta Maria Kesler op 20 december 1862, John William Kesler op 14 augustus 1865 en Petronella Kesler op 21 augustus 1867. Allen zijn geboren in het Preanger regentschap, de provincie waarvan Bandung deel uitmaakt. Dorus Pieter is de enige Kesler of Kessler in het Preanger regentschap dus lijkt mij aannemelijk dat hij de vader is van deze kinderen. Het gezin woont in Bandung, waar vader Dorus tokohouder is. Pas in de regeringsalmanak van 1859 staat hij daarin geregistreerd als tokohouder. In oude kranten komt hij echter al voor sinds 1854. De kinderen zullen naast het Nederlands van vader, ook de Chinese taal van hun moeder hebben gekend. En voor contact met de lokale bevolking was het Javaans de algemene taal. Ik weet niet of de kinderen tot aan 1871 Nederlands onderwijs genoten. Dan komt echter vader Dorus te overlijden. David is dan pas 14. De jongste drie slechts 4, 6 en 9 jaar.  David's broertje en zusjes worden opgenomen in het Prapatan weeshuis te Batavia. David is met zijn 14 jaar al te oud. Hij wordt ook niet aangemeld in het KNIL. Mogelijk komt hij onder de hoede van zijn Chinese familie. 

 

David vestigt zich met zijn moeder broer en zusters intussen in Batavia. Hij heeft een baantje als klerk bij de algemene rekenkamer. Hij ontmoet Elisabeth Brouwer, dochter van Vendumeester Robbert Leonardus Brouwer en Elisabeth Young en trouwt haar op 28 juni 1877. Tekst huwelijksakte:

28 juni 1877. David Pieter Kesler, geboren te Bandoeng [4 dec. 1856], oud 20 jaar, derde commies bij de Algemene Rekenkamer, wonende te Batavia, zoon van de vrije Chinese vrouw Tjamlon Nio en erkend door David Pieter Kesler, beiden overleden; met Elizabeth Brouwer, geboren te Batavia [19 aug. 1858 (RA 1859, 575: Elisabeth Hendrika Brouwer)], oud 19 jaar, wonende te Batavia, dochter van Robbert Leonardus Brouwer, vendumeester, en van diens echtgenote Elizabeth Young, beiden wonende te Batavia. Getuigen: Daniel Aalstius den Appel, oud 50 jaar, ambtenaar op non-activiteit, en Eduard Young, oud 40 jaar, ambtenaar op non-activiteit en oom van de bruid, beiden wonende te Batavia.

 

Elisabeth is al snel zwanger. Op 28 juli 1878 wordt een dochter geboren. Ze krijgt de namen Petronella Elisabeth, een duidelijke vernoeming naar behalve moeder David Pieters jongste zusje. Haar roepnaam is Betsie. Tussen 1878 en 1883 worden twee zoontjes geboren die het niet redden. Op 23 januari 1883 bevalt Elisabeth van een zoon. Hij krijgt de namen van zijn grootvaders en wordt Dorus Robbert Pieter genoemd. Het derde kind in dit gezin is Maria Francisca. Zij is geboren op 29 november 1887.  Volgens een brief uit 1976 van Anton Pieter Makatita aan een zekere Otto, ik vermoed Otto Liesendahl, moeten tussen Dorus Robbert Pieter en Maria Francisca nog twee jongens zijn geboren maar al op zeer jonge leeftijd zijn gestorven. Dan volgt op 31 mei 1889 Frank Adrianus. Frank Adrianus heeft als bijnaam Teddy. Dochter Louise is geboren op 17 oktober 1890 en dochter Jeanne op 24 maart 1893. Jacob Roelof is het laatste kind. Hij is geboren op 3 augustus 1894. David Pieter schrijft zijn naam tegenwoordig met dubbel S. Hij verwerkt het ook in zijn handtekening

 

In 1902 komt David Pieter ongunstig in de krant te staan.

Heden stond voor den raad van justitie terecht de beklaagde D.P. Kessler, oud, 47 jaren, referendaris bij de Algemene rekenkamer te Batavia, wonende te buitenzorg. Beklaagde werd beschuldigd dat hij in de nacht van de 9e op de 10e september 1902 omstreeks 12 uur aan de chineze vrouw Wat Nio, in een door hem ten haren behoeve gehuurd huis van den hoofdoppasser Bij den assistent Resident te Buitenzorg Oening in kampong Mantarena aldaar nadat hij de voordeur van dat huis had stukgetrapt, met een stok moedwillig verscheidene slagen op haar armen en beenen heeft toegebracht waardoor zij verschillende onderhuidse bloeduitstortingen heeft bekomen ten gevolge van welke geweldadigheden genoemde Chineese vrouw gedurende vijftien dagen ziek of onbekwaam tot persoonlijken arbeid is geweest. In deze zaak waren vier getuigen dagvaard.  Het OM eischte schuldigverklaring en veroordeling bij verstek tot 6 dagen gevangenis en de kosten van het geding. De gedaagde was niet verschenen. De uitspraak is over acht dagen.

 

Ook de uitspraak is in de krant terug te vinden:

 

De raad van justitie alhier, uitspraak doende in de strafzaak van D.P. Kessler, verklaarde hem schuldig aan het moedwillig toebrengen van slagen en kwetsuren, geene ziekte of onbekwaamheid tot persoonlijken arbeid van meer dan 20 dagen tengevolge gehad hebbende, onder verzachtende omstandigheden en veroordeelde hem deswege tot de betaling eener geldboete groot f 25,-, zoomede in de kosten van het rechtsgeding.

 

Of ze elkaar vanuit Batavia kennen weet ik niet, maar David Pieter Kesler en overbuurman Bastiaan Kessler van de bekende oliefamilie beweren neven van elkaar te zijn. De Kessler familie wordt door genealogen in de jaren 30 vanuit Den Haag in kaart gebracht voor opname in het Nederlands Patriciaat. Het rode boekje beschrijft de adellijke geslachten. Het blauwe dat van de niet adellijke families en de niet adellijke takken van adellijke families. Ook David Pieter wordt gevraagd zijn familiegegevens in kaart te brengen. David Pieter heeft geen belangstelling, zo schrijft hij zijn in Den Haag wonende dochter Maria Francisca. Hij weigert medewerking. Ik denk dat David Pieter wist dat hij niet met zekerheid kon vaststellen dat hij daadwerkelijk gelinked kon worden met de lijn van Bastiaan. En het blijkt inderdaad een fabel. David Pieter is overleden te Tjimahi op 21 augustus 1934. 

 

Soerabaijasch handelsblad
23-08-1934

OUD-REFERENDARIS OVERLEDEN. Uit Tjimahi meldt een Anetatelegram het overlijden van den heer D. P. Kessler, oud-eerste referendaris van de algemeene rekenkamer.

 

Onder een foto van David Pieter, zittend, met links zoon Frank Adrianus, en rechts zoon Jacob Roelof. De foto zal vermoedelijk rond 1915 zijn genomen. Daarnaast Elisabeth Brouwer. Daaronder de handtekening van D.P. Kessler. Verkregen van (mijn oudtante) Thea van Broekhoven - Kessler.

 

David Pieter is the son of Dorus Pieter Kesler from Amsterdam, and a chinese lady with the name Tjamlon Nio from Bandung. He was born in Bandung decmber 4, 1856.  The specific reason why Dorus Pieter settled in Bandung we wil have to guess. In 1846 only 9 Europeans settled in Bandung,  furthermore Bandung counted 13 Chinese families and 30 Arabian families. There were 11.000 local people. The settlement of Ujung Brung Kulon, a bit west from Bandung, counted 21 Europeans, 15 Chinese, 17 Arabians and more then 18.000 local people. Perhaps Dorus Pieter didn't like the Batavia climate. Bandung lies at an altitude of 2300 feet, which gives it a more pleasant climate. With an average temperature between 17 and 26 degrees Celcius it's about seven  degrees lower than Batavia. The reason Dorus finally settled in Bandung is most likely because his entrepreneurship brought him there.  


Back in those days it wasn't easy to get to Bandung. Around 1856 , when Bandung was elected as capital of the "Preanger Regentschappen" residence,  Bandung started to grow. It wasn't until 1864 when the resident finally came to Bandung.  In his younger years,  David Pieter's mother passed away.  Father Dorus started a relationship with her younger sister. That's what the familystory's tells us. In his genealogy of the Lannoy family, genealogist Roel de Neve mentiones the name Tjamlon Nio as David Pieter's mother. Len Zie Tjan could have been the name of her younger sister. The Dutch Indies almanac mention the births of David Pieter on decembmer 4, 1856, Anetta Maria on december 20, 1862, John William on august 14, 1865 and Petronella on august 21, 1867. All four of them were born in the Preanger Regencies, of which Bandung is the capital. Doru Pieter is the only 'Kesler' or 'Kessler' mentioned in Bandung during these years, so it's most likely that he was the father of the four.  The Kesler family, residing in Bandung, also owns a shop, called a 'toko'.  It's not before the almanac of 1859 I find Dorus Pieter registered as owner of a toko. In the newspaper archives I find advertisements starting from 1854.  Besides dutch, Dorus' children probably also spoke Chinese because of their maternal family. And to have contact with local people, they would have to be able to speak a few Javanese words.   I don't know whether the children had dutch education before 1871. They probably did. But in that particular year Dorus Pietyer died. Son David is only 14 years old. His siblings are 4, 6 and 9 years old. David's brother and sisters are admitted to the Prapatan orphanage in Batavia. David is already too old at 14 years old. He is also not registered in the KNIL. He may come under the care of his Chinese family.

 


David, his mother and siblings settle in Batavia. He manages to get a job as a civil servant at the general audit office.  He gets acquainted with an Elisabeth Brouwer. She is the daughter of estate agent Robbert Leonardus Brouwer and his wife Elisabeth Young.  David Pieter married Elisabeth Brouwer on june 28, 1877. Text marriage certificate:

June 28, 1877. David Pieter Kesler, born in Bandoeng [Dec 4. 1856], aged 20, third commissioner at the Court of Audit, living in Batavia, son of the free Chinese woman Tjamlon Nio and recognized by David Pieter Kesler, both deceased; to Elizabeth Brouwer, born in Batavia [Aug. 19, 1858 (RA 1859, 575: Elisabeth Hendrika Brouwer)], aged 19 years, living in Batavia, daughter of Robbert Leonardus Brouwer, venddumeester, and of his wife Elizabeth Young, both living in Batavia. Witnesses: Daniel Aalstius den Appel, 50 years old, civil servant on non-activity, and Eduard Young, 40 years old, civil servant on non-activity and uncle of the bride, both living in Batavia.

 

One year later Elisabeth gave birth to a daughter on juli 28, 1878.  They named her Petronella Elisabeth, probably named after David Pieter's youngest sister and Elisabeths mother. Her nickname will become Betsy. Between 1878 and 1883 two sons were born but they died very short after birth. On january 23, 1883 Elisabeth gave birth to a boy. They name him after both his grandfahters, Dorus Robbert Pieter. Their third child is named Maria Francisca. She was born on november 29, 1887. According to a letter from 1976 written by Anton Pieter Makatita to a certain Otto, probably Otto Liesendahl, there were also two boys between Dorus Robbert Pieter and Maria Francisca. On may 31, 1889 Frank Adrianus was born.  His nickname will become Teddy. Then a daughter was born on october 17, 1890. Her name is Louise. Another daughter was born on march 24, 1993. Her name is Jeanne. Jacob Roelof is their last born. He was born on august 3, 1894.  From now on, David Pieter starts writing his last name with double s. He also changes his signature. 

David Pieter reached the newspaper in 1902 not so fortunate. Today the defendant D.P. Kessler, old, 47 years, legal secretary at the General Audit Office in Batavia, living in Buitenzorg. Defendant was accused of meeting the Chinese woman Wat Nio on the night of the 9th to the 10th September 1902, in a house rented by him for her benefit from the head sitter of the assistent Resident at Buitenzorg Oening in kampong Mantarena there after he had smashed the front door of that house, deliberately inflicted several blows on her arms and legs with a stick, causing her to suffer several subcutaneous haematomas as a result of which violence. The Chinese woman was ill or incapable of personal labor for fifteen days. Four witnesses were summoned in this case. The Public Prosecution Service demanded conviction and conviction in absentia to 6 days in prison and the costs of the proceedings. The defendant did not appear. The verdict is in eight days.




 

The newspaper also mentioned verdict: The Council of Justice here, ruling in the criminal case of D.P. Kessler, found him guilty of willful beatings and wounds, having caused no illness or incapacity for personal labor of more than 20 days, under extenuating circumstances, and sentenced him for this to pay a fine of NLG 25,-, as well as in the costs of the lawsuit. 

Whether they knew each other from Batavia I don't know, but David Pieter and Bastiaan Kessler of the well known oil business family, who lives around the corner in the same street in Bandung  claimed to be cousins. In the '30's a genealogist from The Hague wrote a genealogy of the Kessler family for the so-called blue book of distinguished dutch families. There is also a red book that describes the noble families. He gets in contact with Bastiaan who tells the genealogist about his so-called cousin David Pieter. So the genealogist also contacted David Pieter. But David Pieter has no interest. so he writes to his daughter Maria Francisca, who is visiting Holland at that moment.  He refused to cooperate. I believe David Pieter knew that he would never be able to link his family with that of Bastiaan Kessler. And finally it turns out to be a fable.David Pieter passed away in Tjimahi on august 21, 1934. 

 

 

23-08-1934

Old legal secretary passed away. From Tjimahi an Aneta telegram reports the passing away of mr D.P. Kessler,  late first legal secretary  of the general audit office. 

 

Below is a picture of David Pieter with his two sons Frank Adrianus and Jacob Roelof. The foto was probably taken around 1915. The next foto shows David Pieters wife Elisabeth Brouwer. I also received a photo of my late aunt Thea van Broekhoven - Kessler. It's a photo of her grandfather's signature.  

Na tien jaren als weduwnaar, trouwt David Pieter op 14 augustus 1920 met de Javaanse Emot. Op 8 juni 1929 overlijdt zij te bandung op 54 jarige leeftijd. 

 

After being widower for ten years, David Pieter marries the Javanese woman Emot on august 14, 1920. She dies on jun 8, 1929, 54 years old. 

Onder een fragment uit het Oost-Indië: Stamboeken Ambtenaren en Gouvernementsmarine, over D.P. Kesler's carrière:

 

Below a fragment of the studbook of  'Oost-Indië. describing D.P. Kessler's carrier.

bronnen:

http://resources.huygens.knaw.nl/
Nationaal archief
Lodola Nigg - Kessler

 

Vragen en reacties op deze pagina kunnen hieronder geplaatst worden: